TSD Çerkezköy: ‘‘Birçok engelli arkadaşımız evde hapis hayatı yaşıyor’’

Çerkezköy İlçe Emniyet Müdürü Murat Ogan, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü sebebiyle Türkiye Sakatlar Derneği (TSD) Çerkezköy Şubesi’ni ziyaret etti. Ogan’ın ziyaretinin ardından Türkiye Sakatlar Derneği Çerkezköy Şubesi Başkan Yardımcısı Sakine Varlık bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Varlık, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

‘SORUNLARIN ACİLEN ÇÖZÜLMESİ GEREKİYOR’
‘‘9 milyon engelli yurttaşın 1 milyon 200 bininin yaşamını doğrudan etkileyecek bir haksız uygulamaya dikkat çekmek için, ülke genelinde ortak bir basın bildirisi hazırladık. Bu bildiri ülkemizdeki engelli STK’ların ortak bildirisidir. Sorunlarımızın 2022 sayılı yasa ile tanınan engelli/yaşlı aylığı ve 2828 sayılı yasa kapsamında sunulan evde bakım geliri ile sınırlı olmadığını ve fakat bu yasalarda yapılan değişiklerle ortaya çıkan sorunlarımızın acilen çözülmesi gerektiğini belirtmek istiyoruz.

‘SÖZ VERİLDİ, ÇÖZÜLMEDİ’
Ayrıca engelliler, anayasal haklardan olan, istihdam ve eğitim hakkından eşit ve etkin bir şekilde yararlanamamaktadırlar. SGK tarafından karşılanması gereken tekerlekli ve akülü sandalye, protez-ortez, işitme cihazı ve diğer bir çok sağlık hizmeti ve tıbbi malzeme; yardım kuruluşları, kilise, hayırsever desteği ve mavi kapak kampanyası gibi yöntemlerle temin edilmeye çalışılmaktadır. Bu durum etkin sağlık hizmeti alınmadığının kanıtıdır. Sağlık kurulu raporları ile maluliyet oranı yüzde 40’ın altına çekilmek suretiyle engelliler, engelli sayılmıyor. Rapor talepleri için randevular en erken 1 ay, hatta 10 ay sonraya veriliyor. Erişilebilirlik sorununun 5378 sayılı yasayla en geç 2012’de çözüleceği sözü verilmesine rağmen yıl 2016 hala çözülmedi. Bu nedenle birçok engelli arkadaşımız evde hapis hayatı yaşıyor.

‘GELİR KESİLMEYE DEVAM EDİYOR’
Başta söylediğimiz gibi, sorunlarımız çok ve burada hepsini ifade etmek zor. Ancak, 2013 ve 2014 yıllarında yapılan yasa değişiklikleriyle, engelliler akrabaya havale edildi ve bu değişiklik ciddi dramların yaşanmasına neden oldu. Şöyle ki; 1976 yılından beri yürürlükte olan kanun ve yönetmelikler gereği, engelli ve yaşlılar devletten cüzi miktarda sosyal yardım almaktalar. 2022 sayılı yasa uyarınca bu rakamlar; 2016 yılında engelliler için 1 aylık 342 Lira 92 Kuruş iken, yaşlılar için ise 228 Lira 35 Kuruş kadardır. Hükümetin 2013 yılında 2022 sayılı yasada yaptığı değişikliklerle on binlerce kişinin geliri kesilmiş ve kesilmeye de devam edilmektedir. Yasa değişikliğine göre, ihtiyaç sahibi yurttaşın engelli/yaşlı aylığı alabilmesi için artık bireyin kendi geliri yerine, aile ve akrabalarının toplam gelirlerine bakılıyor.

‘İNSAN ONURUNA YAKIŞMAYAN KOŞULLAR ORTAYA ÇIKIYOR’
Böyle olunca da ihtiyaç sahibi bireyi akrabaya bağımlı hale getiren ve insanlık onuruna yakışmayan bir yaşama zorlayan koşullar ortaya çıkıyor. Aile bireyleri arasında gerginlik yaşanıyor ve ailenin hep birlikte yoksullaşmasına sebep olunuyor. Tüm çağdaş ülkelerde 18 yaşına gelen birey bağımsız yaşama hakkına sahipken, engelliye bu hak tanınmıyor. Yine 2828 sayılı yasada yapılan değişiklikle, kendi ihtiyaçlarını gideremeyecek kadar yaşlı veya engelli olanların evde bakım aylığı olarak 924 Lira 73 Kuruş bakım aylığı alma hakları var. Ancak, anılan yasa değişikliğiyle yüzbinlerce yurttaşın bu yardımları kesilmiş ve kesilmeye devam edilmektedir. Bu da yetmiyormuş gibi, gelirleri kesilen yurttaşlardan icra ve davalarla paralar geri istenmektedir. 

‘BUGÜNE KADAR OYALANDIK’
Binlerce aileden, icra ve davalarla 10 Bin TL ile 70 Bin TL arasında paralar isteniyor. Açlık sınırının altında yaşam süren engelli ve ailelerinden bu bedellerin istenmesi bu uygulamalarla, ihtiyaç sahipleri zaten yetersiz ölçüde aldıkları maddi yardım imkânlarını da kaybedip, birçoğu açlıkla yüz yüze kalırken, insan haysiyetini zedeleyen mevcut durum, sosyal devlet ilkesiyle uyuşmayan bir tabloyu da ortaya çıkartıyor. Bu, yasalarda bireyi esas alan bir yasal düzenleme talebimiz defalarca başta milletvekilleri olmak üzere tüm yetkililere iletildi ve başta bakan olmak üzere yetkililer sorunu düzeltme sözü verdiler. Hatta bu sözleri basın önünde de verdiler ama bugüne kadar oyalandık. 

‘İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNE AYKIRI’
Bizler, tüm Türkiye’deki Engelli Sivil Toplum Kuruluşları olarak, öncelikli ve derhal, taleplerimizi tüm Türkiye’de bir arada tekrar ediyoruz. 2022 Sayılı yasada engelli ve yaşlıya aylık bağlanmasında engelli bireyden başka hiç kimsenin gelirine bakılmaması yönünde değişiklik yapılmalıdır. 2828 sayılı yasada sadece bakım ihtiyacı olan kişinin geliri dikkate alınmak suretiyle bakım aylığı bağlanması yönünde değişiklik yapılmalıdır. Engellilerden engelli maaşı ve evde bakım parasının faiziyle iadesi için açılan icra ve davalardan feragat edilmelidir. Ailemi değil beni muhatap alın. Muhatabınız benim. Anayasa ve İnsan Hakları Sözleşmelerine aykırı bu yasalar değiştirilsin.”

Haber: Ekin Avcı